Het belangrijkste stuk wetgeving over natuurherstel en biodiversiteit was gestruikeld over de kwestie van de landbouw. De deal die er nu sinds vrijdag ligt, is een sterk afgezwakte versie van het oorspronkelijke plan van Timmermans. De Natuurherstelwet verplicht lidstaten om maatregelen te implementeren om de natuur te herstellen in ten minste 20 procent van de land- en zeegebieden van de Unie tegen 2030 en alle ecosystemen die hersteld moeten worden tegen 2050.
“Om deze doelen te bereiken, moeten de EU-landen tegen 2030 ten minste 30 procent van de habitat-types die onder de nieuwe wet vallen in goede staat herstellen, wat moet oplopen tot 60 procent tegen 2040 en 90 procent tegen 2050”, aldus een verklaring van het Europees Parlement.
“We kunnen trots zijn op dit historische resultaat, dat regels definieert die ambitieus en uitvoerbaar zijn voor iedereen,” zei Pascal Canfin, hoofd van de milieucommissie van het Parlement, op X (voorheen Twitter).
Teresa Ribera Rodriguez, minister van Ecologische Transitie in Spanje, dat momenteel het roulerend voorzitterschap van de Raad van de EU bekleedt, noemde zichzelf ook “trots” op de wet, “de eerste in zijn soort”.
De Europese Commissie zei in een verklaring dat ze “verheugd” was over de overeenkomst en stelde dat wanneer deze eenmaal is aangenomen, het “een belangrijke bijdrage zal leveren aan het bereiken van klimaatneutraliteit tegen 2050″ en dat het “de paraatheid en veerkracht van Europa ten aanzien van de gevolgen van klimaatverandering” zal vergroten.
WAT ZEGGEN CRITICI OVER DE NATUURHERSTELWET?
Critici wezen echter met een beschuldigende vinger naar de elementen die waren afgezwakt. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) schreef dat “het teleurstellend is om te zien dat er zoveel uitzonderingen zijn opgenomen, en de buitensporige flexibiliteit met betrekking tot verplichtingen voor lidstaten”.
Ioannis Agapakis, een natuurbeschermingsadvocaat bij ClientEarth, verwelkomde de tekst ook voorzichtig. “We hebben eindelijk een broodnodige wet die de EU in theorie zou dwingen om concrete actie te ondernemen om haar noodlijdende natuur te herstellen.”
“De onderhandelaars hebben de wet echter zodanig uitgehold dat deze in de praktijk tandeloos dreigt te worden en vatbaar voor misbruik. De vele uitzonderingen en het gebrek aan juridische waarborgen hebben een zeer angstaanjagend precedent geschapen voor het maken van EU-wetgeving, in plaats van de EU in de voorhoede te plaatsen van behoud van biodiversiteit”, voegde hij eraan toe.
WAAROM IS DE NATUURHERSTELWET AFGEZWAKT?
De Europese Commissie had de tekst in 2022 voorgesteld, maar deze was de afgelopen maanden het doelwit geworden van een felle campagnevooral door de Europese Volkspartij (EVP), de grootste formatie van het parlement, om het te torpederen.
De EVP zei dat de voorgestelde wet de traditionele bestaansmiddelen van Europese boeren en vissers zou bedreigen, lang bestaande toeleveringsketens zou verstoren, de voedselproductie zou verlagen, de prijzen voor consumenten zou opdrijven en zelfs stedelijke gebieden zou wegvagen om plaats te maken voor groene ruimten.
De rechtse fractie eiste de eer op voor de wijzigingen in het wetsvoorstel dat donderdag in de trialoog werd aangenomen. Europarlementariër Christine Schneider (Duits) schreef in een verklaring: “We zijn blij dat de uiteindelijke tekst van deze wet weinig te maken heeft met het oorspronkelijke voorstel van de Commissie”.
De verordening moet nu formeel worden aangenomen door het Parlement en de lidstaten en zal 20 dagen na publicatie in het Publicatieblad van de EU in werking treden.
De 27 lidstaten hebben dan twee jaar de tijd om hun eerste voorstellen in te dienen, het natuurherstel plan in te dienen met een overzicht van de herstelbehoeften, de maatregelen die ze daarvoor willen nemen en een duidelijk tijdschema voor de uitvoering.
Maar de uiteindelijke goedkeuring door het Parlement zou wel eens moeilijk kunnen blijken te zijn, omdat NGO’s een herhaling van de zomer in het vooruitzicht stellen toen de tekst voor het eerst werd weggestemd, toen weggestemd door de milieucommissie met 44 stemmen voor en 44 stemmen tegen – een eenvoudige meerderheid van één stem is nodig om teksten door te laten gaan op commissieniveau – vanwege de oppositie van de EPP.
Chiara Martinelli, directeur van Climate Action Network (CAN) Europe beschreef de aankomende stemming in de parlementaire commissie, die later deze maand wordt verwacht, als “de grootste horde die nog genomen moet worden” voor de goedkeuring van de wet.
“We roepen de leden van het Europees Parlement op om voor de goedkeuring van de overeenkomst te stemmen, zodat lidstaten onmiddellijk de achteruitgangstrend in Europese ecosystemen kunnen omkeren en gezamenlijk de klimaat- en biodiversiteitscrisis,” voegde ze eraan toe.
Bron: Euronews/het Groene Podium
