Skip links

Meer dan 250.000 doden per jaar door blootstelling aan pesticiden

‘Gezondheid voor iedereen’ is het centrale thema van de Wereldgezondheidsdag van dit jaar, een gelegenheid die door de VN is aangegrepen om de aandacht te vestigen op de belangrijkste onderwerpen die de volksgezondheid raken.

Van geestelijke gezondheid tot chronische ziekten en kraamzorg, een lange en moeizame weg die nu echter een urgentie heeft: ook en vooral de gevolgen voor onze gezondheid van de aanhoudende klimaatcrisis en een economie die de planeet nog steeds blijft vergiftigen, moeten worden aangepakt.

Hoe? Met het nog steeds wijdverspreide en massale gebruik van pesticiden en synthetische chemicaliën in de landbouw, waarvan nu wetenschappelijk is bewezen dat ze zelfs in kleine doses uiterst schadelijk zijn voor de menselijke gezondheid en dus een echt volksgezondheidsprobleem vormen. Desondanks is het wereldwijde gebruik van pesticiden sinds 1990 bijna verdubbeld en is Italië volgens gegevens van Eurostat de op één na grootste markt voor pesticiden in de EU.

DE ECONOMIE VAN GELEGALISEERD GIF

Zo omschrijft het WWF het, dat ter gelegenheid van Wereldgezondheidsdag de onlangs met de Coalitie Let’s Change Agriculture gepubliceerde pesticidenatlas opnieuw lanceert. Dit rapport geeft niet alleen informatie over de belangrijke rol die deze stoffen spelen bij de achteruitgang van de biodiversiteit, met name voor bestuivende insecten zoals bijen, maar bevestigt ook de alomtegenwoordigheid van deze stoffen in alle milieumatrices, water, lucht en bodem, en de daaruit voortvloeiende negatieve gevolgen voor de gezondheid van de mens.

Deze stelling wordt ook bevestigd door de Wereldgezondheidsorganisatie, die schat dat er jaarlijks wereldwijd meer dan 385 miljoen gevallen van pesticidenvergiftiging en 258.000 sterfgevallen zijn.

Naast het verlies aan biodiversiteit, met name van bestuivende insecten, veroorzaakt het gebruik van pesticiden het verlies aan vruchtbaarheid van de bodem en de geleidelijke vervuiling van waterhoudende grondlagen, wat een planetaire verontreiniging vormt die nu alle ecosystemen en mensen treft. In feite worden deze stoffen of hun metabolieten aangetroffen in veel voedingsmiddelen en organismen, waaronder de mens, en het is nu wetenschappelijk bewezen dat niet alleen acute vergiftiging, maar ook chronische blootstelling aan lage doses pesticiden het risico van chronische degeneratieve ziekten zoals kanker, diabetes, ademhalingsproblemen, neurologische aandoeningen, hart- en vaatziekten, immuunziekten, voortplantingsziekten en stofwisselingsstoornissen verhoogt.

Nog schadelijker voor onze gezondheid is de aanwezigheid van multi-residuen, verschillende chemische stoffen die afzonderlijk genomen binnen de parameters van de wet vallen, maar samen een “cocktail-effect” bepalen dat nog grotendeels onbekend is, maar potentieel veel gevaarlijker.

VROUWEN EN KINDEREN LOPEN MEER RISICO

Vrouwen hebben over het algemeen een hoger vetpercentage en zijn daarom vatbaarder voor de opslag van verontreinigende stoffen die kunnen bioaccumuleren in vetweefsel. Vrouwen hebben ook meer hormoongevoelige weefsels, waardoor zij kwetsbaarder zijn voor pesticiden, vooral die welke hormonaal werken of het endocriene systeem verstoren. Er is ook een duidelijk verband tussen borstkanker en blootstelling aan bepaalde soorten pesticiden, die de ziekte in gang zetten en bevorderen. Pesticiden worden ook in verband gebracht met endometriose. Pesticiden kunnen ook overgaan van de moeder op de foetus en op zuigelingen tijdens het geven van borstvoeding, waardoor de gezondheid van het ongeboren kind niet alleen in de babytijd maar ook op volwassen leeftijd in gevaar komt en er een verhoogd risico bestaat op hersentumoren en neurologische en ontwikkelingsstoornissen, die cognitieve, gedrags- en groeistoornissen kunnen veroorzaken.

De huidige industriële landbouw is sterk afhankelijk van synthetische chemicaliën, pesticiden, meststoffen en antibiotica. Vandaag de dag wordt wereldwijd 4 miljoen ton pesticiden gebruikt. Het verkoopvolume alleen zegt echter weinig over de risico’s voor mens, dier en milieu. Er zijn ook andere factoren die een rol spelen, zoals de toxiciteit van de stoffen, de gebruiksmethoden, de gebruiksfrequentie of de toepassingsfrequentie”, zegt Eva Alessi, duurzaamheidsmanager bij het WWF Italië. Individuele pesticiden worden vaak tegelijk met vele andere en andere stoffen in het milieu verspreid, waardoor de facto chemische cocktails ontstaan die de effecten op onze gezondheid (en die van andere soorten) exponentieel kunnen versterken. Tot op heden is de wetenschappelijke gemeenschap zich nog steeds niet bewust van de mogelijke synergetische effecten van combinaties van pesticiden die in cultuurvelden worden gebruikt. Het WWF werkt al jaren aan het doel ‘One Health’, d.w.z. het waarborgen van gezondheid voor alle levende wezens op de planeet, de enige sleutel tot een welvarende toekomst.

De wereldwijde consumptie van pesticiden neemt toe: de markt bereikt in 2019 een waarde van 84,5 miljard dollar, met een onstuitbare groei die dit jaar 11,5% zal bedragen en 130,7 miljard dollar zal aantikken.

Een oplossing? Biologische landbouw: ons land staat op de eerste plaats in Europa wat betreft de export van gecertificeerde biologische producten, terwijl de binnenlandse consumptie laag blijft, hoewel uit gegevens blijkt dat de consumptie van biologische producten in Italië in tien jaar tijd bijna is verdubbeld en gestaag groeit, zij het langzaam.

DE GEZONDHEIDSCRISIS WORDT VEROORZAAKT DOOR HETZELFDE SYSTEEM DAT BIJDRAAGT AAN DE ECOLOGISCHE CRISIS, HET DENKEN VAN VANDANA SHIVA

Dit is precies de gedachte van Vandana Shiva, de Indiase ecologe – voorzitter van Navdanya International – die al tientallen jaren de inzet van vrouwen voor de Planeet op de voet volgt en betrokken is bij de voorste gelederen van de acties om deze te verdedigen, te beginnen met de vrouwenbeweging Chipko.

We komen uit een eeuw waarin massaal gebruik werd gemaakt van giftige chemicaliën. Nu ontdekken we dat het op chemicaliën en fossiele brandstoffen gebaseerde landbouwsysteem een hoge prijs heeft voor de planeet: watervervuiling, bodemvervuiling, verlies van biodiversiteit, broeikasgassen die klimaatinstabiliteit veroorzaken.

De chemische stoffen die in de landbouw worden gebruikt, beschadigen onze darmen doordat ze de nuttige bacteriën doden die we nodig hebben. In ons darmmicrobioom zitten miljarden bacteriën die het goede voedsel dat we eten op wonderbaarlijke wijze transformeren. Deze transformaties resulteren in een goede gezondheid. Daarom kan onze darm worden omschreven als ons tweede brein.

De gezondheid van de planeet en de gezondheid van de mens zijn één en dezelfde. Er bestaan alternatieven en die zijn gebaseerd op het regenereren van de gezondheid van de aarde, door middel van agro-ecologie, het beschermen van de biodiversiteit, het bevorderen van korte leveringsketens en 0 km voedselsystemen. Gezondheid, van die van de bodem tot die van planten, dieren en mensen, moet het organiserende beginsel en het doel zijn van landbouw, handel, wetenschap, ons leven en de internationale handel.

Dit artikel ”La nostra salute è avvelenata dai pesticidi: ogni anno oltre 250mila morti per l’esposizione ai fitofarmaci’‘ verscheen eerder op Green Me.

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
WhatsApp

Dit vind je misschien ook leuk:

Deel dit artikel:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
WhatsApp

Laat je email achter en ontvang tips & advies!

E-mailadres:

Ontvang tips & advies!

E-mailadres: