Dagelijks brengt Het Groene Podium concrete oplossingen die nu al klimaatverandering tegengaan. Zo kunnen we elkaar inspireren om écht duurzame oplossingen in te voeren en de transitie naar een klimaatvriendelijke economie te versnellen. Vandaag kijken we naar een experiment in Barcelona waar wetenschappers willen onderzoeken of het wit schilderen van daken kan helpen in het verlagen van de hoge temperaturen tijdens hittegolven.
De terracotta balkons van Barcelona zijn lange tijd synoniem geweest met de stad van de liefde. Maar het palet van de skyline zou wel eens kunnen veranderen om klimaatredenen. Volgens een voorstel zouden de daken van de Catalaanse hoofdstad wit worden geschilderd in een poging om de verwoestende gevolgen van hittegolven tegen te gaan. Door het zogenoemde “hitte-eilandeffect” is de temperatuur in het centrum van de stad regelmatig ruim acht graden Celsius hoger dan de omliggende gebieden. En terwijl de klimaatcrisis voortschrijdt, hebben wetenschappers van de Autonome Universiteit van Barcelona (UAB) een voorstel gepresenteerd dat het aangezicht van de stad voorgoed zou kunnen veranderen.
DE STAD WIT SCHILDEREN
Volgens recente cijfers warmt Europa sneller op dan het wereldwijde gemiddelde, met jaarlijkse temperaturen die tussen de 1,7 en 1,9 graden Celsius stijgen in stedelijke gebieden.
Barcelona is dus zeker geen uitzondering. Het jaar 2020 was het warmste jaar voor Barcelona in de twee afgelopen eeuwen – met een gemiddelde temperatuur van 16,8 graden Celsius.
Als reactie op dit probleem is een groep onderzoekers op het gebied van klimaatverandering een project gestart om de daken van de stad wit te verven. Ze beweren dat dit de temperatuur tijdens hittegolven met wel 4,7 graden kan verlagen.
“Steden met stedelijke hitte-eilanden zouden hun daken wit kunnen laten schilderen”, zegt Sergi Ventura, een meteoroloog van UAB.
“In onze studie hebben we een gemiddelde temperatuurverlaging van 0,8 graden ontdekt tijdens hittegolven. Daarbij observeren we pieken tot vier graden lager op bepaalde locaties en tijdens bepaalde uren van de dag.”
Het onderzoek toont aan dat reeds bestaande bouwmaterialen in Barcelona overdag zonnestraling vasthouden, wat bijdraagt aan de opeenhoping van warmte in de hele stad.
In plaats daarvan zouden “koude daken” kunnen worden gecreëerd door de bovenste oppervlakken wit te schilderen. Dit zou de ‘albedo’, het weerkaatsingsvermogen, kunnen verlagen. Albedo is het percentage zonlicht dat door het oppervlak wordt gereflecteerd zonder dat het door het gebouw wordt geabsorbeerd.
“We werken samen met overheidsinstanties zoals het Urban Master Plan [van Barcelona],” vervolgt Ventura. “Zij zijn voorstander van het wit schilderen van daken. Maar tot nu toe wordt er niets gedaan. Dit is een ‘goedkope’ strategie. En volgens onze voorspellingen zou het in een stad als Barcelona zelfs beter werken dan het vergroten van groene ruimten.”
ZULLEN WITTE DAKEN GENOEG ZIJN OM DE INWONERS VAN BARCELONA KOEL TE HOUDEN?
In de afgelopen jaren heeft de gemeente Barcelona het probleem van klimaatverandering aangepakt door meer bomen te planten en te beheren in stedelijke gebieden. Maar naarmate het probleem groter wordt, zal groen alleen niet genoeg zijn om de steeds vaker voorkomende hittegolven die de stad bedreigen te voorkomen. Sommige experts vrezen dat er drastischer veranderingen nodig zijn.
“We moeten streven naar een verandering in de configuratie van de stad,” zegt Adrian Fernandez, een milieuactivist voor Greenpeace.
“Het veranderen van de kleur zou een patch-oplossing voor het probleem kunnen zijn. Het zou positieve resultaten kunnen opleveren. Maar met het oog op de uitdaging van vaker voorkomende en hevigere hittegolven hebben we grotere oplossingen nodig.”
Ongeacht de bevindingen van het onderzoek ligt het succes van het project nu in de handen van de Barcelonezen die in appartementen op de bovenste verdieping wonen.
“Ik vind het een uitstekend idee,” zegt Samuel Saintot, een softwareconsultant wiens flat een panoramisch uitzicht over de stad biedt. “Ik zou het zeker doen. En ik hoop echt dat iedereen het zal doen. We zouden energie besparen op airconditioning en dat zou ook heel goed zijn voor de opwarming van de aarde.”
Bekijk de video hierboven om de klimaatinnovatie van Barcelona te zien.