Dagelijks brengt het Groene Podium concrete oplossingen die nu al klimaatverandering tegengaan. Zo kunnen we elkaar inspireren om écht duurzame oplossingen in te voeren en de transitie naar een klimaatvriendelijke economie te versnellen. Vandaag kijken we naar Franse wijnboeren en hoe bomen hun wijngaarden kunnen beschermen tegen extreme weersomstandigheden.
In de schilderachtige heuvels van Vinsobres, in het zuidoosten van Frankrijk, gebruiken wijnmakers biodiversiteit om hun wijngaarden te beschermen tegen klimaatverandering.
De herkomstbenaming van een betreffende wijn – of ‘beschermde oorsprongsbenaming’ – is heel belangrijk, omdat wijnliefhebbers de smaak van de specifieke omgeving proeven.
En de wijnboeren in de Drôme hanteren al tientallen jaren een unieke aanpak, waarbij zowel de ecologische diversiteit als de kwaliteit van de wijnen behouden blijft.
Wijnstokken, olijfbomen en eiken groeien samen in een systeem dat bekend staat als ‘vitiforesterie’.
Het is een baken van duurzaamheid geworden, dat bewondering oogst bij zowel milieuactivisten als wijnliefhebbers.
Hoe kunnen bomen een rol spelen bij het verzachten van de klimaateffecten voor wijngaarden?
In de wijngaard van Anaïs Vallot staan imposante eiken die de eerste wijnstokken omringen en zo schaduw bieden. Zo zorgen de bomen voor een beetje frisse lucht tijdens de zomerhitte.
De dennen, eiken en hagen die de wijnstokken omringen temperen de excessen van het klimaat, legt Cédric Guillaume-Corbin uit, een boer en wijnmaker op een ander landgoed, La Péquélette.
Ze kunnen de windvorst beperken en zorgen zo voor een zekere koelte wanneer het erg warm is. “Net als een parasol,”, zegt Cédric.
“De nabijheid van een bosrand heeft een impact op velden die tot 100 meter verderop liggen,” in termen van biodiversiteit, bodemleven en temperatuur, voegt hij eraan toe. Dat is een aanzienlijk voordeel in een gebied dat met regelmaat lijdt onder hittegolven.
In 1993 besloot het wijnbouwerscomité van Vinsobres in overleg met de gemeente om zijn 1.238 hectare bos om te vormen tot onontgonnen zones en geklasseerde bosgebieden.
“Het is gewoon gezond boerenverstand”, legt de 72-jarige Jean-Louis Piallat uit, destijds voorzitter van het comité. “We hebben altijd gedacht dat monocultuur niet werkte en dat biodiversiteit essentieel was om het typische karakter van de wijn te behouden”.
Naast de botanische diversiteit die de steeneiken en truffeleiken bieden, beperken de hogere bomen – die op 500 meter hoogte staan – erosie en afspoeling tijdens stormen.
HOE DRAAGT DE ‘VITIFORESTERIE’ VAN VINSOBRES BIJ AAN EEN GROENERE TOEKOMST IN DE WIJNBOUW?
We zien nu dat ‘wijnbosbouw’ – in het Engels bekend als ‘vitiforestry’- steeds meer terugkomt als onderdeel van een bredere wending naar agro-ecologische landbouw. Steeds meer wijnboeren herintroduceren boomsoorten die geschikt zijn voor hun bodem.
“De wijngaard is een heel ecosysteem, een landschap: we zijn hier niet alleen om druiven te oogsten,” zegt Anaïs Vallot, terwijl ze zich over een wijnstok buigt waarvan de bessen van groen naar wit beginnen te verkleuren.
“Deze praktijken zorgen voor beperkingen in termen van mechanisch werk, maar het is een keuze, zelfs als het betekent dat er iets minder geproduceerd wordt”, zegt Guillaume-Corbin.
Hij is ervan overtuigd dat deze diversiteit voelbaar is in de aroma’s van zijn wijnen.
“Wijn vertelt het verhaal van het land en de plaats waar het is geboren,” zegt hij. “Als je op een plek bent met bomen, vlinders en vogels, en niet een zee van wijnstokken die je verstikt, zal het niet hetzelfde verhaal vertellen”.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd bij Euro News.
