Acht miljard kilo. Zoveel plastic belandt er jaarlijks ongeveer in de oceaan en 80 procent van al dat plastic belandt via het land in rivieren. Flessen, doppen, verpakkingen: het meeste plastic dat in natuurwater belandt, stroomt niet onmiddellijk naar zee, maar blijft hangen bij de oevers van rivieren. Wageningen University & Research (WUR) volgde, samen met twee andere partijen, de sporen van plastic afval in de Maas, en kwam tot die conclusie. Hier bij Groene Oplossingen kijken we naar drie veelbelovende innovaties die bij dit probleem van pas kunnen komen.
De universiteit onderzocht de afvoer van macroplastics in de Maas na de overstroming in 2021. Een van hun bevindingen was dat zelfs tijdens een extreme overstroming zoals deze, niet alle plastic zwerfvuil van een rivier naar de zee wordt getransporteerd. Promovendus Rahel Hauk benadrukt het belang van het begrijpen van de dynamiek van macroplastics tijdens extreme weersomstandigheden. Dit inzicht is cruciaal voor effectieve preventie en beheer van plastic-vervuiling.
EEN VEEGARM
Er bestaan veelbelovende innovaties om het probleem te tackelen. De Interceptor bijvoorbeeld, ontwikkeld door The Ocean Cleanup en geleid door de Nederlandse ondernemer Boyan Slat, is een ‘opruimsysteem’, een soort “veegarm”, en maakt gebruik van wind, golven, stroming en zonne-energie. Het is in staat om per dag tot 100.000 kg plastic uit rivieren te halen. Naast het verzamelen van groot drijvend afval kan het ook microplastics tussen 0,5 en 5,0 mm groot vangen. De verzamelde plastics worden naar recyclingfaciliteiten gestuurd. Dankzij de koppeling met het internet kan de Interceptor automatisch functioneren en kan het prestatiegegevens in realtime leveren. Het project heeft als ambitieus doel om tegen 2025 duizend rivieren te reinigen en tegen 2040 negentig procent van het plastic uit de oceanen te verwijderen.
EEN LUCHTBELLENGORDIJN
Dan is er nog het luchtbellengordijn, ook ontwikkeld door een Nederlandse start-up, namelijk The Great Bubble Barrier. Het systeem bevat een geperforeerde buis op de bodem van het water waar lucht doorheen wordt gepompt. Dit resulteert in een scherm van bubbels dat kunststof blokkeert en zwevende kunststofdeeltjes naar het oppervlak leidt. Door de diagonale plaatsing van het bubbelgordijn in de waterweg wordt plastic afval naar de zijkant geleid en in het opvangsysteem opgevangen. Dit werkt 7 dagen per week, 24 uur per dag. En vissen en scheepsvaart hebben er geen last van.
PLASTICVERVANGERS
Een andere innovatie is de ontwikkeling van biologisch afbreekbare vervangers voor gebruikelijke plastic producten. Deze producten lossen zichzelf op na gebruik en verminderen zo direct de hoeveelheid macroplastics die in onze rivieren kunnen eindigen.
Er bestaat geen simpele, eenduidige oplossing om het plastic-probleem op te lossen. Met onderzoek aan de WUR, en innovatieve bedrijven, is er een weg vooruit die hoop biedt voor een toekomst. Het zal een gezamenlijke inspanning vergen van overheden, bedrijven, wetenschappelijke gemeenschappen en burgers.
Bron: Innovation Origins en het Groene Podium
