Gezondheids- en milieuactivisten pleiten voor een Europees verbod op sigarettenfilters, omdat dit de vervuiling zou tegengaan en mensen zou ontmoedigen om te roken.
Sigarettenpeuken zijn volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het op één na meest voorkomende zwerfvuil op Europese stranden.
Vorig jaar riep de WHO regeringen wereldwijd op sigarettenfilters te beschouwen als plastic voor eenmalig gebruik en ze te verbieden, omdat ze schadelijk zijn voor het milieu en geen bewezen gezondheidsvoordelen hebben.
Bij sigarettenfilters komen 7000 giftige chemicaliën vrij en de peuken bevatten microplastics, waarvan bekend is dat ze moeilijk afbreekbaar zijn en de natuur vervuilen.
Sommige Europese landen, waaronder Nederland, overwegen nu een verbod op sigarettenfilters.
“Een algeheel verbod op sigarettenfilters voor eenmalig gebruik lijkt de meest effectieve optie om de schadelijke milieueffecten van dit soort zwerfvuil tegen te gaan”, zei de Nederlandse minister van Infrastructuur Vivianne Heijnen in april tegen wetgevers.
“Er zijn geen bewezen gezondheidsvoordelen van het roken van sigaretten met een filter,” voegde ze eraan toe.
Heijnen zei echter dat een nationaal verbod in strijd zou zijn met de Europese vrijhandelsovereenkomst en dat in plaats daarvan Europese regelgeving moet worden overwogen. Ze stelde voor dat dit zou kunnen worden opgenomen in de vernieuwing van de Europese richtlijn inzake plastic voor eenmalig gebruik in 2026.
‘VALS GEVOEL VAN VEILIGHEID’
Ook vorige maand stelde de Hoge Gezondheidsraad in België een Europees verbod op sigarettenfilters voor.
In een rapport stelt de raad dat filters rokers een “aangenamer mondgevoel” geven en hen een “vals gevoel van veiligheid” geven.
Gezondheidsactivisten in Denemarken zijn het daarmee eens en hebben zich aangesloten bij de oproepen voor een verbod.
“Wij stellen voor sigarettenfilters te verbieden. Wij baseren dit voorstel op de intuïtieve (mis)opvatting dat sigarettenfilters een soort beschermende invloed hebben. We willen af van die schijnzekerheid”, zei Niels Them Kjær, verantwoordelijk voor tabakscontrole bij de Deense kankerbestrijding, tegen de Deense zender TV2.
De Deense Kankerbestrijding en de Deense Hartstichting verwachten dat sigaretten zonder filter jongeren zullen ontmoedigen om te gaan roken.
“Voor kinderen en jongeren is het gemakkelijker om te beginnen met roken als er een filter op de sigaret zit. Je voorkomt dat je tabak in je mond krijgt, en het is gewoon prettiger om een sigaret met filter te roken”, aldus Kjær.
SYMBOLISCH EN DOM
Tabaksgigant Philip Morris heeft het idee afgedaan als “dom”.
“Het is een puur symbolisch en onnozel voorstel dat wordt gedaan om rokers het leven zuurder te maken”, zei Christopher Arzrouni, die externe zaken bij Philip Morris Denemarken beheert, tegen TV2.
Politici in Denemarken hebben ook zachtere wetgeving voorgesteld, zoals een nieuwe belasting op sigarettenfilters, vergelijkbaar met die op sigarettenpapier.
In Nederland heeft de regering echter een voorgesteld statiegeldsysteem verworpen waarbij rokers geld zouden krijgen voor het inleveren van hun sigarettenpeuken. Heijnen noemde het systeem onpraktisch en zei dat tieners het ophalen van afgedankte peuken een gemakkelijke manier zouden vinden om geld te verdienen.
Terwijl campagnevoerders en politici zich een rookvrije toekomst voorstellen, bereiden sommige bedrijven zich er al op voor.
Lidl is nu van plan de tabaksverkoop in heel Denemarken tegen 2029 geleidelijk stop te zetten, als onderdeel van een samenwerking met de Deense kankerbestrijding.
Vanaf deze zomer zal de discountwinkelketen 20 procent van de sigaretten uit de schappen halen, en deze week opende het al een nieuwe tabaksvrije winkel in Hjørring.
Dit artikel ”Butt why? The EU countries weighing a ban on cigarette filters to deter smoking and cut pollution” verscheen eerder op Euronews.
